Ly hôn có yếu tố nước ngoài khi mất giấy đăng ký kết hôn: Người Việt Nam kết hôn ở nước ngoài cần biết gì?

Trong những năm gần đây, ly hôn có yếu tố nước ngoài ngày càng trở nên phổ biến. Điều này xuất phát từ thực tế số lượng người Việt Nam kết hôn ở nước ngoài ngày một tăng – thông qua du học, xuất khẩu lao động, kết hôn theo mai mối hay thậm chí trong một số trường hợp là bị ép buộc.

Tuy nhiên, quá trình ly hôn trong những trường hợp này thường gặp nhiều khó khăn, đặc biệt khi người Việt không còn giữ giấy đăng ký kết hôn, hoặc giấy tờ này bị chồng/vợ giữ lại ở nước ngoài. Vậy trong hoàn cảnh đó, người Việt Nam có thể thực hiện thủ tục ly hôn tại Việt Nam không? Câu trả lời là CÓ, nhưng cần hiểu rõ quy trình pháp lý và chuẩn bị đúng hồ sơ.

Thế nào là ly hôn có yếu tố nước ngoài?

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, ly hôn có yếu tố nước ngoài là trường hợp:

• Một trong hai bên vợ hoặc chồng là người nước ngoài, hoặc

• Cả hai là người Việt Nam nhưng kết hôn ở nước ngoài, hoặc

• Một bên đang cư trú ở nước ngoài tại thời điểm yêu cầu ly hôn.

Đây là dạng vụ án hôn nhân có tính chất phức tạp, bởi liên quan đến thẩm quyền xét xử, áp dụng pháp luật nước ngoài, ủy thác tư pháp quốc tế, và có thể cần thực hiện hợp pháp hóa lãnh sự các giấy tờ từ nước ngoài.

Người Việt Nam kết hôn ở nước ngoài: Vấn đề thường gặp khi ly hôn

Nhiều người Việt kết hôn tại nước ngoài không am hiểu thủ tục hành chính của quốc gia sở tại. Trong nhiều trường hợp, người vợ/chồng Việt Nam không giữ bản chính giấy tờ hôn nhân – đặc biệt khi mối quan hệ phát sinh từ:

• Kết hôn thông qua mai mối (phổ biến ở Hàn Quốc, Trung Quốc…),

• Di cư theo diện kết hôn nhưng không có quyền quản lý giấy tờ,

• Bị ép buộc kết hôn, hoặc

• Sau ly thân, đối phương giữ toàn bộ hồ sơ kết hôn tại nước ngoài.

Khi mối quan hệ không còn hạnh phúc, người Việt muốn ly hôn tại Việt Nam thì lại không có giấy tờ để chứng minh hôn nhân hợp pháp. Vậy phải xử lý như thế nào?

Ly hôn khi bị mất hoặc không giữ giấy đăng ký kết hôn

Tùy từng hoàn cảnh cụ thể, người Việt Nam kết hôn ở nước ngoài hoặc tại Việt Nam nhưng bị mất giấy đăng ký kết hôn có thể thực hiện các hướng xử lý sau:

Trường hợp 1: Đã đăng ký kết hôn ở nước ngoài – nhưng không còn giữ giấy tờ

Nếu hai bên đã đăng ký kết hôn hợp pháp tại nước ngoài, nhưng giấy đăng ký kết hôn hiện do người kia giữ hoặc đã bị thất lạc, người Việt Nam có thể làm như sau:

Bước 1: Xin cấp lại bản sao giấy đăng ký kết hôn

• Liên hệ với cơ quan hộ tịch nơi đăng ký kết hôn ở nước ngoài để xin bản sao trích lục giấy đăng ký kết hôn.

• Trường hợp không thể tự thực hiện, có thể ủy quyền cho người thân ở nước ngoài làm giúp (giấy ủy quyền cần công chứng và hợp pháp hóa lãnh sự).

Bước 2: Hợp pháp hóa lãnh sự và dịch thuật công chứng tại Việt Nam

• Giấy tờ kết hôn được cấp ở nước ngoài phải được hợp pháp hóa lãnh sự và dịch sang tiếng Việt có công chứng hợp lệ.

Bước 3: Nộp hồ sơ yêu cầu ly hôn tại Tòa án Việt Nam

• Sau khi hoàn thiện giấy tờ, có thể nộp đơn ly hôn tại Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi bạn cư trú tại Việt Nam.

Trường hợp 2: Chỉ tổ chức lễ cưới, chưa đăng ký kết hôn ở đâu

Nếu hai người chỉ làm lễ cưới, sống chung nhưng không đăng ký kết hôn ở cả Việt Nam và nước ngoài thì:

• Pháp luật không công nhận quan hệ hôn nhân → không thể yêu cầu ly hôn.

• Không cần làm thủ tục ly hôn vì quan hệ hôn nhân chưa được pháp luật công nhận.

Tuy nhiên:

• Nếu có con chung, có thể khởi kiện tại Tòa án để yêu cầu xác định quyền nuôi con, cấp dưỡng theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.

• Nếu có tài sản chung, bạn có quyền khởi kiện dân sự yêu cầu chia tài sản (vụ án độc lập, không thuộc phạm vi vụ án ly hôn).

Trường hợp 3: Kết hôn ở Việt Nam với người nước ngoài, bị mất giấy đăng ký kết hôn

Trường hợp bạn và người nước ngoài đăng ký kết hôn tại Việt Nam và bị mất giấy kết hôn, có thể xử lý như sau:

Bước 1: Xin trích lục giấy đăng ký kết hôn

• Đến UBND cấp xã/phường nơi đã đăng ký kết hôn để xin trích lục.

Bước 2: Nộp đơn ly hôn tại tòa án

• Sau khi có trích lục giấy kết hôn, bạn tiến hành thủ tục ly hôn như thông thường.

Hồ sơ ly hôn có yếu tố nước ngoài bao gồm những gì?

Khi thực hiện thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:

• Đơn xin ly hôn: Nêu rõ lý do ly hôn, yêu cầu về tài sản, con cái.

• Giấy tờ chứng minh quan hệ hôn nhân hợp pháp: Bản sao giấy đăng ký kết hôn (có công chứng, dịch thuật nếu là tiếng nước ngoài).

• Giấy tờ tùy thân: CMND/CCCD/hộ chiếu của các bên.

• Giấy tờ liên quan đến con cái (nếu có): Giấy khai sinh của con.

• Giấy tờ về tài sản chung (nếu có): Sổ đỏ, hợp đồng tài sản, tài khoản ngân hàng,…

• Giấy tờ về tình trạng cư trú hoặc tình trạng hôn nhân của người kia (nếu là người nước ngoài).

Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết khi nào?

Theo Bộ luật Tố tụng Dân sự, Tòa án Việt Nam có quyền thụ lý đơn ly hôn có yếu tố nước ngoài nếu:

• Một bên là công dân Việt Nam, hoặc

• Một bên đang cư trú tại Việt Nam, hoặc

• Có tranh chấp liên quan đến con cái, tài sản tại Việt Nam.

Cơ quan giải quyết: Tòa án nhân dân cấp tỉnh (không phải cấp quận/huyện).

Kết luận: Không giữ giấy đăng ký kết hôn vẫn có thể ly hôn được

Việc bị mất hoặc không giữ giấy kết hôn không đồng nghĩa với việc bạn mất quyền ly hôn. Trong mọi trường hợp, nếu có căn cứ chứng minh quan hệ hôn nhân hợp pháp, bạn vẫn có thể ly hôn tại Việt Nam. Pháp luật Việt Nam bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân trong quan hệ hôn nhân và gia đình – kể cả khi đang ở trong tình huống khó khăn về giấy tờ, hoặc bị chồng/vợ ở nước ngoài gây khó dễ.

CÔNG TY TNHH DỊCH THUẬT – VISA KHÁNH AN 📌: Số 1 hẻm 9 Mậu Thân, P .Ninh Kiều, TP Cần Thơ   📞 : 02923 734 995 📧  : dichthuatkhanhan@gmail.com 🌐 : dichthuatkhanhan.com Zalo : 0842 224 254  Facebook: Dịch thuật – Visa Khánh An