Quảng Cáo Không Trung Thực: Hệ Lụy, Quyền Lợi Người Tiêu Dùng Và Cách Yêu Cầu Bồi Thường

Quảng cáo không trung thực là một trong những vấn đề nhức nhối trong xã hội hiện đại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi người tiêu dùng và sự công bằng trên thị trường. Tình trạng quảng cáo sai sự thật, gây hiểu nhầm hoặc đánh lừa người tiêu dùng đang diễn ra ngày càng phổ biến, đặc biệt là trong lĩnh vực thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, dịch vụ chăm sóc sức khỏe, và sản phẩm tiêu dùng hàng ngày.

Vậy nếu bạn là người tiêu dùng bị thiệt hại do quảng cáo và tiếp thị không trung thực, bạn có quyền gì và cần làm gì để được bảo vệ? Bài viết dưới đây  Dịch Thuật-Visa Khánh An  sẽ cung cấp cho bạn những thông tin đầy đủ và chính xác nhất.

1. Quảng Cáo Không Trung Thực Là Gì?

Quảng cáo không trung thực là hành vi sử dụng thông tin sai lệch, mập mờ, gây hiểu nhầm hoặc lừa dối nhằm thúc đẩy người tiêu dùng mua sản phẩm/dịch vụ. Một số hình thức phổ biến bao gồm:

• Quảng cáo sai sự thật: Thông tin không đúng về tính năng, công dụng sản phẩm.

• Quảng cáo gây hiểu nhầm: Dùng ngôn từ hoặc hình ảnh khiến người tiêu dùng hiểu sai.

• Quảng cáo lừa dối: Đưa ra khuyến mãi “ảo”, cam kết không thực hiện được.

2. Căn Cứ Pháp Lý Về Quảng Cáo Không Trung Thực

Theo Điều 8 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010, hành vi quảng cáo, tiếp thị sai sự thật, gây hiểu nhầm, hoặc làm người tiêu dùng tin tưởng vào những thông tin không chính xác về sản phẩm, dịch vụ là hành vi bị nghiêm cấm.

Nghị định 158/2013/NĐ-CP quy định rõ hành vi quảng cáo sai sự thật, gây hiểu nhầm hoặc lừa dối người tiêu dùng sẽ bị xử phạt hành chính. Tùy vào mức độ nghiêm trọng, có thể bị xử phạt từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng hoặc hơn, và trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

3. Quyền Yêu Cầu Bồi Thường Thiệt Hại Do Quảng Cáo Không Trung Thực

3.1. Căn cứ pháp lý từ Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Theo Điều 33 của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010, người tiêu dùng có quyền yêu cầu tổ chức, cá nhân vi phạm bồi thường thiệt hại khi bị ảnh hưởng bởi quảng cáo không trung thực. Cụ thể, quyền của người tiêu dùng bao gồm:

• Yêu cầu hoàn tiền hoặc đổi sản phẩm/dịch vụ: Trong trường hợp sản phẩm không đúng như nội dung quảng cáo (về công dụng, chất lượng, nguồn gốc xuất xứ…), người tiêu dùng có thể yêu cầu doanh nghiệp hoàn lại tiền hoặc đổi sản phẩm/dịch vụ tương đương.

• Yêu cầu bồi thường thiệt hại:
  Người tiêu dùng có thể yêu cầu bồi thường về:

  • Thiệt hại tài chính: Chi phí đã bỏ ra để mua sản phẩm hoặc sử dụng dịch vụ không đúng với thông tin được quảng cáo.

  • Thiệt hại về sức khỏe: Nếu sản phẩm hoặc dịch vụ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe (ví dụ: mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thuốc, thiết bị y tế…), người tiêu dùng có quyền yêu cầu thanh toán chi phí khám, chữa bệnh và các chi phí phát sinh liên quan.

  • Thiệt hại tinh thần: Trong trường hợp quảng cáo lừa dối gây ảnh hưởng lớn đến tâm lý người tiêu dùng – như gây lo lắng, mất niềm tin, hoặc làm tổn hại danh dự – thì cũng có thể yêu cầu bồi thường tương xứng.

• Gửi đơn khiếu nại đến cơ quan chức năng hoặc khởi kiện ra tòa án: Nếu không đạt được sự thỏa thuận hoặc bồi thường hợp lý từ phía doanh nghiệp, người tiêu dùng hoàn toàn có thể:

  • Gửi đơn khiếu nại đến các cơ quan như: Cục Quản lý Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương), Chi cục Quản lý thị trường, hoặc Hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

  • Trong trường hợp nghiêm trọng hoặc không thể giải quyết qua khiếu nại, người tiêu dùng có thể khởi kiện ra tòa án dân sự để yêu cầu bồi thường thiệt hại do hành vi quảng cáo không trung thực gây ra.

3.2. Khi nào nên khởi kiện ra tòa?

Không phải mọi trường hợp vi phạm đều cần đưa ra tòa án, nhưng nếu bạn đã:

• Thu thập đủ bằng chứng về quảng cáo không trung thực;

• Gặp thiệt hại thực tế về tài chính, sức khỏe, tinh thần;

• Không thể đạt được thỏa thuận bồi thường từ doanh nghiệp;

• Khiếu nại đến cơ quan chức năng nhưng không được giải quyết thỏa đáng;

Thì khởi kiện là giải pháp cuối cùng nhưng hiệu quả, giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bạn theo quy định pháp luật.

4. Hướng Dẫn Yêu Cầu Bồi Thường Khi Gặp Quảng Cáo Không Trung Thực

4.1 Xác định thiệt hại:

 

• • Trước hết, bạn cần xác định rõ thiệt hại mà mình đã phải chịu do quảng cáo sai sự thật, bao gồm:
    • Thiệt hại về tài chính: Ví dụ như bạn đã chi tiền để mua sản phẩm hoặc dịch vụ không đúng với thông tin quảng cáo.
    • Thiệt hại về sức khỏe: Nếu sản phẩm quảng cáo gây hại cho sức khỏe (ví dụ: thực phẩm chức năng, mỹ phẩm không đúng chất lượng).
    • Thiệt hại về tinh thần: Nếu sản phẩm hoặc dịch vụ gây lo lắng, căng thẳng hoặc ảnh hưởng đến tâm lý của bạn. 

4.2 Thu thập bằng chứng:

• • Bằng chứng về quảng cáo sai sự thật: Bạn cần thu thập tất cả các bằng chứng liên quan đến quảng cáo không trung thực, bao gồm ảnh chụp quảng cáo, video quảng cáo, hoặc bản sao quảng cáo từ các kênh truyền thông (trang web, TV, báo chí).
  • Chứng cứ về thiệt hại: Cung cấp hóa đơn mua hàng, báo cáo y tế nếu có thiệt hại về sức khỏe, hoặc các tài liệu khác để chứng minh thiệt hại bạn đã phải chịu. 

4.3 Liên hệ với nhà cung cấp sản phẩm/dịch vụ

• • Đầu tiên, bạn nên liên hệ với nhà cung cấp hoặc công ty quảng cáo để yêu cầu giải quyết tranh chấp, đền bù thiệt hại. Cung cấp thông tin về thiệt hại và yêu cầu bồi thường. 

4.4 Khiếu nại với cơ quan chức năng:

• • Nếu bạn không thể giải quyết vấn đề với nhà cung cấp, bạn có thể khiếu nại lên Cục Quản lý Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác.
  • Trong trường hợp cần thiết, bạn có thể yêu cầu cơ quan chức năng xử lý hành vi quảng cáo sai sự thật và yêu cầu bồi thường thiệt hại. 

4.5 Khởi kiện ra tòa:

Nếu không thể giải quyết tranh chấp qua các kênh trên, bạn có thể khởi kiện ra tòa án dân sự yêu cầu bồi thường thiệt hại. Bạn sẽ cần cung cấp các bằng chứng về thiệt hại và các căn cứ pháp lý để bảo vệ quyền lợi của mình.

5. Hình Thức Bồi Thường Thiệt Hại Do Quảng Cáo Không Trung Thực

5.1. Bồi thường thiệt hại về tài chính

Đây là hình thức bồi thường phổ biến nhất khi người tiêu dùng mua phải sản phẩm hoặc sử dụng dịch vụ không đúng như những gì đã quảng cáo.

Các trường hợp thường gặp:

• Mua sản phẩm kém chất lượng, không đúng tính năng như quảng cáo.

• Sử dụng dịch vụ không đem lại hiệu quả như cam kết trong nội dung quảng cáo (ví dụ: khóa học online, gói chăm sóc sức khỏe, sản phẩm làm đẹp…).

• Mất tiền vì bị lừa đảo trong các chương trình khuyến mãi “ảo” hoặc giảm giá không có thật.

Hình thức bồi thường:

• Hoàn trả toàn bộ số tiền đã chi trả cho sản phẩm hoặc dịch vụ không đúng với quảng cáo.

• Bồi thường thêm các chi phí phát sinh liên quan (phí vận chuyển, chi phí đi lại, tổn thất kinh doanh nếu có).

• Trường hợp thiệt hại lớn, có thể yêu cầu bồi thường gấp nhiều lần giá trị sản phẩm, tùy theo mức độ vi phạm và quy định pháp luật hiện hành.

5.2. Bồi thường thiệt hại về sức khỏe

 Các dạng thiệt hại sức khỏe phổ biến:

• Dị ứng da, ngộ độc thực phẩm, tác dụng phụ nghiêm trọng do sử dụng sản phẩm không đảm bảo.

• Tổn thương thể chất do dùng các thiết bị hoặc thuốc men được quảng cáo sai công dụng.

• Gây ảnh hưởng xấu đến bệnh lý hiện có do tin tưởng vào quảng cáo “thổi phồng” công dụng.

Hình thức bồi thường:

• Chi trả toàn bộ chi phí y tế liên quan đến điều trị, bao gồm: viện phí, thuốc men, xét nghiệm, phục hồi chức năng…

• Chi phí gián tiếp như: mất thu nhập do không thể đi làm, chi phí chăm sóc người bệnh.

• Trường hợp nghiêm trọng, có thể yêu cầu đền bù theo tỷ lệ tổn thương sức khỏe được quy định bởi cơ quan y tế hoặc tòa án.

📌 Lưu ý: Người tiêu dùng cần có giấy chứng nhận y tế, hồ sơ bệnh án, và chứng cứ chứng minh mối liên hệ giữa việc sử dụng sản phẩm và ảnh hưởng sức khỏe để làm căn cứ yêu cầu bồi thường.

5.3. Bồi thường thiệt hại về tinh thần

Tuy khó đo lường bằng con số cụ thể, nhưng tổn thất tinh thần cũng là một dạng thiệt hại đáng được quan tâm, đặc biệt trong các trường hợp quảng cáo mang tính lừa đảo, gây hoang mang, thất vọng hoặc làm tổn hại danh dự, lòng tin của người tiêu dùng.

Khi nào có thể yêu cầu bồi thường tinh thần?

• Bị ảnh hưởng tâm lý do sử dụng sản phẩm/dịch vụ sai công dụng (ví dụ: sản phẩm giảm cân không hiệu quả gây mất tự tin, stress kéo dài).

• Bị tổn thương danh dự khi bị lộ thông tin cá nhân do tham gia vào các chương trình quảng cáo sai lệch.

• Trải qua cảm giác bị lừa đảo, gây hoang mang, lo lắng kéo dài, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống.

Hình thức bồi thường:

• Yêu cầu mức bồi thường phù hợp với mức độ ảnh hưởng tâm lý theo quy định của pháp luật.

• Tòa án sẽ xem xét các yếu tố như: mức độ nghiêm trọng, thời gian ảnh hưởng, hành vi của bên quảng cáo… để đưa ra quyết định bồi thường hợp lý.

🎯 Dù không dễ chứng minh như thiệt hại vật chất, nhưng thiệt hại tinh thần do quảng cáo không trung thực vẫn cần được xem xét và giải quyết công bằng. Người tiêu dùng nên chuẩn bị bằng chứng từ bác sĩ tâm lý, ghi chú nhật ký sức khỏe, hoặc nhân chứng làm rõ ảnh hưởng thực tế.

6. Mức Xử Phạt Hành Vi Quảng Cáo Không Trung Thực

Theo Nghị định 158/2013/NĐ-CP, mức xử phạt hành chính có thể dao động từ:

• 10 triệu đến 100 triệu đồng tùy mức độ.

• Trường hợp gây thiệt hại nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

7.Kết Luận

Quảng cáo không trung thực không chỉ gây tổn hại đến người tiêu dùng mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường và xã hội. Là người tiêu dùng thông minh, bạn nên trang bị đầy đủ kiến thức pháp lý để bảo vệ bản thân, đồng thời sẵn sàng hành động khi quyền lợi bị xâm phạm.

 

 

CÔNG TY TNHH DỊCH THUẬT – VISA KHÁNH AN

📌: 85 Mậu Thân, P Xuân Khánh, Q Ninh Kiều, TP Cần Thơ (Cạnh Chùa Bửu Trì, Cầu Rạch Ngỗng 1)

📞 : 02923 734 995

📧  : dichthuatkhanhan@gmail.com

🌐 : dichthuatkhanhan.com

Zalo : 0842 224 254 

Facebook: Dịch thuật – Visa Khánh An