Bồi thường thiệt hại trong ngành y tế

Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng trong ngành y tế là một khía cạnh quan trọng trong pháp luật dân sự, đặc biệt khi bệnh nhân hoặc người sử dụng dịch vụ y tế gặp phải thiệt hại do hành vi sai sót hoặc thiếu sót trong quá trình chăm sóc, điều trị.

Đây là trách nhiệm mà các bác sĩ, cơ sở y tế, hoặc bất kỳ nhân viên y tế nào phải chịu khi gây ra thiệt hại cho người khác mà không phải do hợp đồng.

Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng trong ngành y tế:

• Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do hành vi vi phạm chuẩn mực nghề nghiệp: Các bác sĩ, y tá và cơ sở y tế có nghĩa vụ tuân thủ các chuẩn mực nghề nghiệp và quy trình điều trị được quy định trong pháp luật và các hướng dẫn chuyên môn. Nếu vi phạm chuẩn mực này dẫn đến thiệt hại cho bệnh nhân (ví dụ: điều trị sai, chẩn đoán sai, phẫu thuật không đạt yêu cầu…), họ có thể phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại.
• Trách nhiệm bồi thường trong trường hợp sự cố y khoa: Nếu sự cố y khoa (chẳng hạn như tai biến trong quá trình phẫu thuật, biến chứng không lường trước được) xảy ra do lỗi của bác sĩ hoặc cơ sở y tế, thì bên vi phạm có thể phải bồi thường thiệt hại cho bệnh nhân. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nếu sự cố là do yếu tố không thể kiểm soát, ví dụ, do cơ thể bệnh nhân không đáp ứng điều trị như mong đợi, trách nhiệm có thể không hoàn toàn thuộc về bác sĩ.
• Trách nhiệm của cơ sở y tế: Cơ sở y tế (bệnh viện, phòng khám, thẩm mỹ viện…) có trách nhiệm đảm bảo môi trường điều trị an toàn, thiết bị y tế được kiểm tra và bảo dưỡng đầy đủ, đội ngũ y bác sĩ đủ trình độ chuyên môn. Nếu cơ sở y tế không đảm bảo những yếu tố này dẫn đến thiệt hại cho bệnh nhân, thì họ phải chịu trách nhiệm bồi thường. 

Các thiệt hại có thể bồi thường trong ngành y tế:

• Thiệt hại về sức khỏe: Nếu bệnh nhân gặp phải biến chứng, tổn thương về sức khỏe do sai sót trong quá trình điều trị, phẫu thuật, hoặc chăm sóc y tế, thì họ có thể yêu cầu bồi thường chi phí chữa trị tiếp theo và những tổn thất về sức khỏe.
• Thiệt hại về tinh thần: Những tổn thương tinh thần, đau đớn, lo lắng, căng thẳng do việc điều trị sai hoặc các sự cố y khoa có thể được yêu cầu bồi thường. Các tổn hại này có thể bao gồm các vấn đề về tâm lý, trầm cảm, lo âu kéo dài.
• Thiệt hại về tài chính: Bệnh nhân có thể yêu cầu bồi thường chi phí chữa trị, thuốc men, vật lý trị liệu hoặc các chi phí khác phát sinh do việc điều trị sai hoặc không hiệu quả. Điều này cũng bao gồm chi phí phục hồi chức năng nếu có.
• Thiệt hại về mất thu nhập và công việc: Nếu sai sót trong điều trị ảnh hưởng đến khả năng làm việc của bệnh nhân, hoặc làm gián đoạn công việc của họ, họ có thể yêu cầu bồi thường cho khoản thu nhập bị mất.

Quy định pháp lý liên quan:

• Bộ luật Dân sự 2015: Điều 584 đến Điều 588 của Bộ luật Dân sự 2015 quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Cụ thể, trong trường hợp thiệt hại do lỗi của người khác, bên có lỗi (bao gồm bác sĩ, nhân viên y tế, cơ sở y tế) phải bồi thường thiệt hại cho nạn nhân.

• Luật Khám chữa bệnh 2009 (sửa đổi, bổ sung năm 2013): Luật này quy định về nghĩa vụ của các cơ sở y tế trong việc bảo vệ quyền lợi và sức khỏe của người bệnh, bao gồm trách nhiệm bồi thường khi có sai sót trong điều trị.

• Nghị định 155/2018/NĐ-CP về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế: Quy định về xử phạt đối với các hành vi vi phạm quy định về chăm sóc sức khỏe, điều trị sai, gây thiệt hại cho người bệnh. 

Quá trình đòi bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng:

• Khám định thiệt hại: Bệnh nhân hoặc gia đình bệnh nhân cần thu thập chứng cứ về thiệt hại (bao gồm hồ sơ bệnh án, biên bản của bác sĩ, hình ảnh chụp chiếu, v.v.) để chứng minh thiệt hại về sức khỏe, tài chính, tinh thần.
• Thương lượng với bên có trách nhiệm: Trước khi khởi kiện, bệnh nhân có thể đàm phán với cơ sở y tế hoặc bác sĩ để yêu cầu bồi thường. Trong trường hợp này, cơ sở y tế hoặc bác sĩ có thể đề nghị một khoản bồi thường thỏa thuận. 

• Khởi kiện ra tòa án: Nếu không thể thỏa thuận, bệnh nhân có thể khởi kiện cơ sở y tế hoặc bác sĩ ra tòa án để yêu cầu bồi thường thiệt hại. Trong quá trình xét xử, tòa án sẽ dựa vào các chứng cứ và quy định pháp luật để đưa ra phán quyết về trách nhiệm bồi thường.

Dưới đây là các căn cứ pháp lý liên quan đến bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng trong ngành y tế tại Việt Nam:

1. Bộ luật Dân sự 2015

• Điều 584: Quy định về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Theo đó, người gây ra thiệt hại phải bồi thường cho người bị thiệt hại nếu thiệt hại đó phát sinh từ hành vi vi phạm quyền lợi hợp pháp của người khác. Cụ thể:
  • Bồi thường thiệt hại phải được xác định đầy đủ về nguyên nhân, thiệt hại và mức độ thiệt hại.
  • Trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng có thể được áp dụng trong trường hợp bác sĩ, cơ sở y tế gây thiệt hại cho bệnh nhân hoặc khách hàng.
• Điều 585: Quy định về việc bồi thường thiệt hại khi thiệt hại đó phát sinh từ hành vi vi phạm nghĩa vụ dân sự mà không có hợp đồng, như trong trường hợp sai sót trong khám chữa bệnh hoặc phẫu thuật thẩm mỹ.
• Điều 588: Trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong các trường hợp đặc biệt như tổn hại do hành vi vi phạm có yếu tố lỗi, hoặc do sự kiện không thể kiểm soát nhưng có thể quy trách nhiệm.

2. Luật Khám chữa bệnh 2009 (sửa đổi, bổ sung năm 2013)

• Điều 38: Quy định nghĩa vụ của cơ sở khám chữa bệnh trong việc bảo đảm quyền lợi của bệnh nhân, bao gồm các yêu cầu về bảo mật thông tin, đảm bảo an toàn sức khỏe và chất lượng dịch vụ.
• Điều 39: Cơ sở khám chữa bệnh phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại nếu có sai sót trong việc chăm sóc, điều trị bệnh nhân, hoặc nếu cơ sở y tế không đáp ứng các yêu cầu về chuyên môn, thiết bị y tế, dẫn đến thiệt hại cho người bệnh.
• Điều 44: Quy định về trách nhiệm của bác sĩ và nhân viên y tế trong việc bảo vệ sức khỏe người bệnh, nếu có hành vi sai sót hoặc thiếu sót trong điều trị dẫn đến thiệt hại, bác sĩ và cơ sở y tế phải chịu trách nhiệm bồi thường.

3. Nghị định 155/2018/NĐ-CP

• Nghị định này quy định chi tiết về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, trong đó có các hành vi vi phạm quy định về khám chữa bệnh, cấp cứu, chăm sóc y tế mà dẫn đến thiệt hại cho bệnh nhân. Các cơ sở y tế sẽ bị xử phạt nếu không tuân thủ các quy định về chất lượng dịch vụ y tế hoặc nếu có sai sót trong điều trị gây thiệt hại cho bệnh nhân.
• Điều 27: Xử lý vi phạm đối với hành vi không thực hiện trách nhiệm bảo vệ sức khỏe người bệnh hoặc vi phạm các chuẩn mực về hành nghề y tế.
• Điều 28: Quy định về xử lý các sai phạm của bác sĩ và nhân viên y tế trong quá trình chăm sóc và điều trị, nếu có hành vi gây thiệt hại cho người bệnh.

4. Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010

• Điều 12: Quy định quyền lợi của người tiêu dùng khi sử dụng dịch vụ y tế, bao gồm các quyền lợi về chất lượng dịch vụ và bồi thường thiệt hại nếu dịch vụ không đạt tiêu chuẩn, hoặc gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng.
• Điều 13: Người tiêu dùng có quyền yêu cầu bồi thường khi chất lượng dịch vụ không đạt yêu cầu hoặc khi có thiệt hại về sức khỏe do việc điều trị hoặc chăm sóc y tế không đúng quy trình.

5. Nghị quyết 03/2006/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao

• Quy định về áp dụng pháp luật trong xét xử các vụ án dân sự, bao gồm các vụ án yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Nghị quyết này giúp các tòa án hiểu rõ hơn về cách thức áp dụng các quy định pháp lý khi xét xử các vụ việc bồi thường thiệt hại trong ngành y tế, thẩm mỹ.

6. Thông tư 30/2011/TT-BYT của Bộ Y tế

• Quy định về quy trình, tiêu chuẩn và các yêu cầu đối với cơ sở y tế khi thực hiện các dịch vụ khám chữa bệnh, thẩm mỹ. Nếu cơ sở y tế vi phạm các quy định này và gây thiệt hại cho bệnh nhân, sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường.

CÔNG TY TNHH DỊCH THUẬT – VISA KHÁNH AN 📌: 85 Mậu Thân, P Xuân Khánh, Q Ninh Kiều, TP Cần Thơ (Cạnh Chùa Bửu Trì, Cầu Rạch Ngỗng 1)  📞 : 02923 734 995 📧  : dichthuatkhanhan@gmail.com 🌐 : dichthuatkhanhan.com Zalo : 0842 224 254  Facebook: Dịch thuật – Visa Khánh An